Detalji predmeta

• Stanje Polovno

Vrlo dobro očuvano, ima nekih podvučenih rečenica
Аутор - особа Mačković, Stevan
Наслов Industrija i industrijalci Subotice : (1918-1941) / Stevan Mačković ; [prevod sažetaka na nemački Zolna Matijević, na mađarski Marta Mačković Papp]
Врста грађе књига
Језик српски
Година 2004
Издавање и производња Subotica : Istorijski arhiv, 2004 (Subotica : Čikoš štampa)
Физички опис 508 str. : ilustr. ; 24 cm
Други аутори - особа Matijević, Zolna
Mačković-Papp, Márta
Збирка Edicija Posebna izdanja / Istorijski arhiv
ISBN 86-85409-02-0 (karton)
Напомене Tekst štampan dvostubačno
Na oba spojna lista ilustr.
Tiraž 500
Napomene uz svako poglavlje
Rezimei na mađ. i nem. jeziku uz svako poglavlje
Bibliografija: str. 7-10
Registar: str. 495-508.
Предметне одреднице Индустрија -- Суботица -- 1918-1941
Индустријалци -- Суботица -- 1918-1941
Суботица
УДК 338.45(497.113 Суботица)"1918/1941 istorija subotica
SADRŽAJ:

IZVORI I LITERATURA
UVODNE NAPOMENE
UVOD - INDUSTRIJA I INDUSTRIJALCI
SUBOTICA
položaj, veličina,
infrastruktura, vodovod, kanalizacija,otpadne vode
saobraćaj, železnički, kolski, poštanski
Subotica nakon 1918.
STANOVNIŠTVO
popisi 1910,1919,1921,1931
DRUŠTVENA I PRIVREDNA KLIMA,
organizacija vlasti, političke prilike
broj fabrikanata,
zakoni, nacionalizacija,
odnos prema strancima,
energija,
kriza 1927-1934
porezi, trošarina,
zborovi, sajmovi,
Udruženja, posete
Masoni, Rotari
trgovci,
deonička društva, JTD, KTD, KD,
radnici,
predratna atmosfera,
cene
ULOGA JEVREJSKE POPULACIJE
GRAĐEVINSKA INDUSTRIJA
PREHRANBENA INDUSTRIJA
KOŽARSKO OBUĆARSKA INDUSTRIJA
HEMIJSKA INDUSTRIJA
DRVOPRERAĐIVAČKA INDUSTRIJA
INDUSTRIJA PAPIRNE ROBE I GRAFIČKA IN
TEKSTILNA INDUSTRIJA
GRADSKA I DRŽAVNA PREDUZEĆA
OSTALE GRANE INDUSTRIJE

PRILOZI
REGISTRI
Imenski
Firmi
- Imenik subotičkih Jevreja žrtava fašističke okupacije 1941-1945, Subotica 1948
- Izveštaji uprave i nadzornog odbora o radu i stanju Udruženja i o stanju industrije na
njegovom području u (1934.1935.1936. 1937. godini, Udruženje Industrijalaca u Novom
Sadu, Novi Sad 1935,1936,1937,1938
- Jevrejski istorijski muzej- Beograd, Zbornik 5, Beograd 1987
- Jojkić Vladan, Nacionalizacija Bačke i Banata, Novi Sad 1931
- Devavari Zoltan, Štrajk u fabrici Fako, Subotica 1958
- Dr Dimić Ljubodrag, Kulturna politika Kraljevine Jugoslavije 1918-1941, I,II,III, Beograd
1997
- Dubajić Milan, Radnički pokret u Subotici od kraja 1918-1921 god, Subotica 1966
- Dr Đurović Smiljana, Državna intervencija i u industriji Jugoslavije ( 1918 - 1941 ),
Beograd 1986
- Istorija bankarstva u Vojvodini, Novi Sad 2001
- Dr Kecić Danilo, Revolucionarni radnički pokret u Vojvodini 1917-1921, Novi Sad, 1972
- Kolozsi Tobor, Szabadkai sajto ( 1919-1945), Subotica 1979
- Dr Kosić Mirko, Privreda Vojvodine u 1929. godini, izdanje Trgovinsko i zanatske Komore,
Novi Sad, 1930
- Dr Kukoleča Stevan, Industrija Jugosalvije 1918-1938, Beograd 1941
- Dr Miladinović Milivoj , Elektricitet i pravo, Subotica 1929
- Dr Mirković Mijo, Industrijska politika, Beograd 1936
- Dr Mirković Mijo, Ekonomska historija Jugoslavije, Zagreb 1958
- Dr Mirković Mijo, Ekonomska struktura Jugoslavije 1918-1941, Zagreb 1950
- Dr Mirković Mijo, Zanatska politika, Beograd 1934
- Dr Mezei Stevan, Privredne ustanove i organizacije u Vojvodini između dva svetska rata
(1918 - 1941), Novi sad 1954
- Nenezić D. Zoran, Masoni u Jugoslaviji (1764-1980), Beograd 1984
- O proizvodnim snagama Subotice 1964, Subotica 1966
- Opšta privredna banka, Budimpešta 1942
- Palić Milenko, Ustanove za zaštitu i osiguranje radnika u Vojvodini 1918- 1941, Novi sad
1986
- Petrović Kosta, Kr. slob. grad Subotica i kupalište Palić, Subotica 1928
- Popović Munjatović Đorđe, Subotica 1922, Subotica
- Pedesetogodišnja istorija Opšte privredne banke deoničarskog društva u Sabadki,1892-1942,
Budimpešta 1942
- Pekić Petar, Povijest oslobođenja Vojvodine, Subotica 1939
- Protić Marko, Zlatni dani Subotice od oslobođenja 13. novembra
- Dr Ranko Končar, Opozicone partije i autonomija Vojvodine 1929-1941, Novi Sad 1995
- Stanojlović Aleksandar, Damjanović Milan, Industrija Vojvodine, Zagreb 1924
- Sigma 1923 - 1983, Subotica 1983
- Spomenica povodom pedesetogodišnjice rada Udruženja, Udruženje trgovaca za grad
Suboticu, Subotica 1932
- Spomenica oslobođenja Vojvodine 1918, Novi Sad 1939
- Szbadka - Palicsfürdó utmutotoja, Subotica 1943
- Dr Šandor Mesaroš, Položaj Mađara u Vojvodini 1918-1929. godine, Novi Sad 1981
- Dr Šandor Mesaroš, Mađari u Vojvodini 1929-1941, Novi Sad 1989
- Ulmer Katarina, Mlinarstvo u Subotici od 1868. godine, Subotica 1968
- Ulmer Gašpar, Mlinarstvo u Subotici (1867-1941), Subotica 1968, rukopis
- Vrkatić Lazar, Pojam i biće srpske nacije, Novi Sad 2004
Kraj dvadestog veka, ulazak u novi milenijum, prigodna je prilika za svakog pojedinca, ali i širu zajednicu da se osvrne i pokuša da napravi bilans – šta nam je doneo protekli period? Trenutna situacija pokazuje da je naša državna zajednica dospela na samo dno evropske liste po ukupnim privrednim, ali nažalost i širim društvenim, civilazicijskim rezultatima i pokazateljima, da ukupno zaostajanje za modernim evropskim državama, pa i onima u neposrednom okruženju, postaje zabrinjavajuće veliko. Sada, nakon izvršenih društveno političkih promena u smeru demokratizacije, ulaska o procese tranzicije, koje nakon pola veka opet nagoveštavaju pravac razvoja građanskog društva, privrede kapitalističkog tipa, a kada se polažu nade u brz industrijski i celokupni društveni oporavak, kada se dešavaju procesi vlasničke transformacije, privatizacije, pretvaranja državnih i društvenih firmi u privatne, smatrali smo da se i na polju lokalne istorigrafije, nakon talasa revolucionarno klasnih, pa zatim romantičarsko nacionalnih tema, treba okrenuti i fokusirati u pristupu i istraživanjima na druge socijalne staleže i drugačije oblasti ljudskog života, proizvodnju, vlasničke odnose, istaknute preduzetnike – industrijalce, čija bi valjana obrada pomogla u boljem razumevanju prošlosti perioda kada je ekonomija i privreda bila zasnovana na – privatnom vlasništvu, preduzetničkoj inicijativi, sličnim temeljima koji se pokušavaju obnoviti. Time bi se dao i doprinos jasnijem shvatanju tog doba ali i sadašnjosti, kao i razumevanju puteva koji vode razvoju ove sredine.
Izbarali smo fokusiranje na položaj industrije i industrijalaca između dva svetska rata, od 1918. do 1941. godine, taj kratki istorijski period izgradnje građanskog društva u okvirima jugoslovenske državne zajednice.
Domaća istoriografija je pružala sliku dugotrajnog zapostavljanja izučavanja oblasti ekonomske istorije novijeg perioda, to jest jugoslovenske države, u korist rada na istraživanjima događajne i političke istorije. I po tome je naša istoriografija zaostajala za modernim svetskim trendovima.
Istorijske sinteze su kod nas po pravilu struktuirane po kriterijumima političke istorije. Uočeno zaostajanje u civilizacijskom razvoju, jugoslovenskih zemalja, početkom ovoga veka, tako je samo konstatovano bez ulaska u objašnjavanje uzroka tih pojava. Olako se prebacivala „istorijska krivica“ na nasleđe iz prošlosti i „dugovekovnu potčinjenost neprijateljima Slovena na Balkanu“.
Čak ni uticaj analista i apsolutno – sociološke škole, koja je metodološki i teoretski afirmisala presudni značaj ekonomskog faktora u razvoju društva, a koji se osećao na istoriografiji u Jugoslaviji, nije bitnije doprineo jačanju istorijsko ekonomskih istraživanja,
Mnogo gora je situacija sa lokalnom istoriografijom, gde se u čitavom XX veku pojavilo nekoliko dela sa obradom prošlosti Grada, pretežno fokusiranih na događajnu, političku istoriju, zatim niz manjih studija parcijalnih tema, ali nije nastala ni jedna celovita, naučno argumentovana, monografska obrada prošlosti Grada.
Za predmet proučavanja je izabran položaj subotičke industrije i uloga ličnosti vlasnika takvih firmi – industrijalaca u njenom razvoju. Segmenti te teme su do sada naišli samo na sporadnične pokušaje obrade, večinom prigodne – prilikom obeležavanja obletnica preduzeća, ili posmatrane iz perspektive radničkog pokreta.
Težište hronoloških odrednica je period od 1918. do 1941. godine, odnosno vreme postojanja Kraljevstva (Kraljevine) Sraba, Hrvata i Slovenaca (SHS), odnosno Kraljevine Jugoslavije, uz osvrt i preplitanje sa vremenom s kraja XIX veka, kada se utemeljuje većina od subotičkih fabrika, kao i praćenje prvih godina nakon II sv. rata, tog završnog perioda egzistiranja industrije u vlasništvu privatnih lica.
Rad je podeljen na poglavlja u kojima se obrađuju pojedine industrijske grane.
Prilozi su odabrani deo izvora-građe koji su korišteni pri pisanju.
Prikaz subotičke industrije i najistaknutijih subotičkih industrijalca, vlasnika ili većih akcionara industrijskih preduzeća u periodu između dva svetska rata, pokušaj je da se osvetli jedan deo privredno – ekonomske i socijalne prošlosti Subotice, oblasti koja je inače nedovoljno tretirana u delima zavičajne istoriografije isto kao i u obradama širih prostornih okvira, a čije upoznavanje i razumevanje, smatramo da treba da predstavlja temelje za dalje i dublje istorijske sinteze.