Detalji predmeta

• Stanje Polovno

Tripartism on
Trial:
tripartite consultations andnegotiations in Central andEastern Europe
Edited by Robert KylohInternational Labour OfficeCentral and Eastern European Team
Preface1 A Comparative Analysis Of Tripartite Consultations andNegotiations in Central and Eastern Europe 1
Lajos Hethy and Robert Kyloh
1. Introduction 1
2.
The Political and Economic Background of Tripartism inEastern Europe 4
3.
The Emergence of Tripartism 6
4.
The Players and Their Powers 8
5.
The Functions of Tripartite Councils 176. Conclusion . 37
2 Tribulations with Tripartism in Bulgaria: 1990-95 41
Krastyo Petkov
1. Summary 41
2.
Tripartite Consultation 42
3-
Participants in the Tripartite Process 47
4.
Relations Between the Social Partners 50
5.
Relations Between the Parliament and the TripartiteCommission 536. Assessment of the Impact of Tripartite Dialogue 547. Conclusion 58
3 Tripartism in the Czech Republic 60
Zdenka Mansfeldovd
1. The Establishment of the National Tripartite Body 60
2.
The Institutional Structure 62
3-
The Statutes and Procedural Rules of the Council for Economicand Social Agreement 63
4.
The Evolution of the Social Partners and the Emergence ofRegional Institutions 65
tripartizam
tripartizam (prema lat. tripartitus: podijeljen na troje), struktura suvremenih radnih odnosa koju čini suradnja između triju subjekata: radnika udruženih u sindikate, poslodavaca udruženih u poslodavačke udruge te državne vlasti. Tripartizam je nastao kao posljedica složenosti i diferenciranosti suvremenih proizvođačkih i radnih odnosa. Njegova je svrha, temeljem institucionaliziranih prava svih triju subjekata radnoga odnosa, postići pomirljivo i kompromisno uređenje ekonomskih i društvenih odnosa putem dijaloga i socijalnoga partnerstva.

Tripartizam na kraju trećeg milenijuma
Živko Kulić(autor)

Izdavač: Službeni list

Pod tripartizmom se podrazumevaju različiti oblici saradnje i dijaloga između države, poslodavca i sindikata u oblasti ekonomsko-socijalne i razvojne politike, radnih odnosa, politike zapošljavanja i drugih područja saradnje na nacionalnom i međunarodnom planu. Saradnja između države i socijalnih partnera starija je od jednog veka.
Autor knjige zaključuje da je uspešan razvoj tripartizma u interesu svih, jer samo razvijeni oblici tripartitne saradnje mogu biti pouzdan garant da će budućnost čovečanstva biti humanija, pravednija i bogatija.

ključne reči



"Tripartizam na pragu kraju trećeg milenijuma"

Pod tripartizmom se podrazumevaju različiti oblici saradnje i dijaloga između države, poslodavca i sindikata u oblasti ekonomsko-socijalne i razvojne politike, radnih odnosa, politike zapošljavanja i drugih područja saradnje na nacionalnom i međunarodnom planu. Saradnja između države i socijalnih partnera starija je od jednog veka.
Nastanak tripartizma vezuje se za 15. mart 1890. godine, kada je u Berlinu održana Konferencija 15 evropskih zemalja, posvećena ekonomskoj i socijalnoj politici, uslovima rada i zaposlenja i drugim značajnim pitanjima. Osim visokih državnika, diplomata i tehničkih funkcionera, koji su sačinjavali nacionalne delegacije zemalja učesnica, u radu Konferencije učestvovao je i jedan engleski poslodavac, kao i jedan francuski radnik, čime je makar i na simboličan način bila obezbeđena tripartitna struktura konferencije.
Prvi značajniji rezultati tripartitne saradnje ostvareni su tokom Prvog svetskog rata, naročito u Engleskoj i nekim drugim zemljama zahvaćenim velikim ratnim požarom. Zajedničkim snagama države i socijalnih partnera rešavana su brojna pitanja u vezi sa jačanjem oružanih snaga, mobilizacijom, organizovanjem proizvodnje za potrebe rata i slično. Tripartitna saradnja, započeta u ratu, uspešno je nastavljena i u miru, naročito u prvim posleratnim godinama kada je sva pažnja bila usredsređena na obnovu ratom razrušenih i poharanih privrednih i drugih potencijala.
Iako Drugi svetski rat karakterišu brojni tripartitni aranžmani, nalik na one iz Prvog svetskog rata, činjenica je da je saradnja između države, sindikata i poslodavačkih udruženja intenzivirana tek u drugoj polovini 20. veka. Proces tripartizacije najpre zahvata visokoindustrijalizovane zemlje Zapadne Evrope, kao i najveći broj ostalih zemalja tržišne privrede, da bi se nakon izvesne liberalizacije ekonomskih odnosa i nužne demokratizacije političkih prilika proširio i na većinu azijskih, afričkih, latinoameričkih i drugih zemalja u razvoju. Krajem osamdesetih i početkom devedesetih godina ovoga veka, tripartitna saradnja počinje da osvaja i zemlje u tranziciji. U istom periodu otpočinje razvoj tripartitnih odnosa i u našoj zemlji.
Sagledavajući stanje tripartitnih odnosa u Jugoslaviji s razlogom se može konstatovati da je ono povoljnije nego što se misli i da se po mnogo čemu može meriti sa stepenom razvijenosti tripartitne saradnje u Češkoj, Mađarskoj, Poljskoj i drugim najnaprednijim postsocijalističkim zemljama, bez obzira na to što smo mi te odnose izgrađivali u daleko nepovoljnijim i težim uslovima.
Analizirajući pređeni put i savremene tendencije u funkcionisanju tripartitne saradnje može se zaključiti da će se odnosi između tri partnerske strane i ubuduće uspešno razvijati, ne samo u oblasti ekonomsko-socijalne politike, radnih odnosa i politike zapošljavanja nego i znatno šire. Tripartizam će i u narednom veku biti najuspešniji regulator neophodne ravnoteže između ekonomskog razvoja i socijalnih potreba, pa samim tim - i najpouzdaniji čuvar socijalnog mira. Bez zajedničke akcije države, sindikata i poslodavaca i bez stabilnih uslova privređivanja čovečanstvo se ne može uspešno boriti protiv rastućeg siromaštva, sve veće nezaposlenosti i sve izraženije socijalne nepravde, s čime se ne suočavaju samo siromašni narodi i države nego i najrazvijenije nacije sveta. Toga moraju biti svesni i tvorci novog svetskog poretka, koji se u poslednje vreme sve otvorenije poigravaju sa sudbinom čitavog čovečanstva, zaboravljajući pritom na činjenicu da pojedinci, ma koliko bili moćni, bogati, bezobzirni i sposobni, ne mogu gospodariti celim svetom.
Iz navedenih razloga, autor knjige s pravom zaključuje da je uspešan razvoj tripartizma u interesu svih, jer samo razvijeni oblici tripartitne saradnje mogu biti pouzdan garant da će budućnost čovečanstva biti humanija, pravednija i bogatija. Takva spoznaja treba dodatno da motiviše sve levo orijentisane i druge progresivne snage u našoj zemlji, ali i znatno šire na stvaranje povoljnijih uslova za nove tripartitne uzlete i pobede, kako na nacionalnom tako i na internacionalnom planu, čemu ovim tekstom pokušavam da dam i svoj lični doprinos.
Jovan P. POPOVIĆ