Detalji predmeta

• Stanje Kolekcionarski primerak
• Unesite dužinu u cm 13
• Unesite širinu u cm 18
• Posebni događaj Ne
• Detaljno stanje Dobro
• Kulturno dobro Predmet koji prodajem nije kulturno dobro ili ovlašćena institucija odbija pravo preče kupovine

13 x 18 cm
nisam siguran da je Miodrag P. Tomić

Miodrag P. Tomić (Stragari 17.maj 1888 — Čikago 1962 ) je jedan iz prve grupe od 3 oficira i 3 podoficira srpske vojske koji su školovani u Francuskoj za pilota 1912. godine. On je srpski pilot sa najviše vazdušnih pobeda u Prvom svetskom ratu.

Miodrag P. Tomić je rođen 17. maja 1888. godine u Stragarima varošici na padinama planine Rudnik između gradova Kragujevca, Topole i Gornjeg Milanovca. Po majčinoj liniji je potomak velikog srpskog junaka Tanaska Rajića. Osnovnu školu i nižu gimnaziju je završio u Kragujevcu, a 1905. godine stupa u podoficirsku školu koju završava sa odličnim uspehom.
Radna biografija
Posle završene podoficirske škole Miodrag Tomić je raspoređen u pešadiju, a zahvaljujući svom radu, zalaganju u službi, stasu i sportskim aktivnostima prekomandovan je u Kraljevu gardu.
Balkanski ratovi
Kada je početkom 1912. godine Ministarstvo vojno raspisalo konkurs za slanje 3 oficira i 3 podoficira na školovanje u Francusku radi izučavanja pilotaže, mladi narednik Tomić se prijavio na ovaj konkurs. Na konkurs se prijavilo dosta kandidata, a selekcija je bila rigorozna, samo zdravstveno stanje kandidata je proveravala trostepena lekarska komisija. U prvoj grupi odabranih kandidata je bio i narednik Miodrag Tomić.
Školovanje za pilota se tada u Francuskoj obavljalo u dve pilotske škole u Etampu. Jedna škola je bila škola A. Farmana, a druga L. Blerioa. Obojica su bili projektanti i proizvođači i tada prednjačili u proizvodnji aviona u svetu. Razlika u školovanju pilota u ove dve škole je bila u tome što se u Farmanovoj školi pitomci obučavali u avionima dvosedima sa duplim komandama uz prisustvo instruktora, dok se u Bleriovoj školi obuka vršila na avionim jednosedima bez instruktora što je bilo znatno teže za učenike.
Narednik M. Tomić je bio upisan u Bleriovu školu 5. 5. 1912. godine i posle teorijske nastave počeo da vežba prvo na zemlji, a zatim i da leti. U avgustu mesecu iste godine je položio pilotski ispit a 1. 10. 1912. i dobio diplomu zavedenu pod brojem 1026.

U to vreme je počeo Prvi balkanski rat pa se M. Tomić vratio u zemlju. Pošto kupljeni avioni u Francuskoj nisu stigli u Srbiju, a i vojne operacije su uskoro bile završene pobedom bugarske, grčke, crnogorske i srpske vojske nad Turcima, Tomić nije uzeo učešća u vojnim operacijama kao pilot.
Prvi borbeni letovi srpske avijatike kao i narednika M. Tomića obavljeni su u martu mesecu 1913. godine iznad opsednutog Skadra u kome se Esad paša odupirao opsadi Crnogoraca. Srpska vojska je kao pomoć Crnogorcima uputila pomoć u artiljeriji i avionima. Na Skadar su upućena tri aviona „Deperdisen“, „Blerio“ i „Farman“ a piloti su bili: Francuzi Godfroa i Broden, Rus Kirštajn, a od srpskih pilota su bili Ilić, Stanković, Tomić, Jugović i Petrović. U ovoj operaciji je poginuo narednik M. Petrović kao prva žrtva vojnog vazduhoplovstva. Pored zadataka izviđanja srpska avijatika je obavila i zadatke bombardovanja Skadra što je bilo prvi put u istoriji Srpskog vazduhoplovstva.

Po izbijanju Drugog balkanskog rata (srpsko-bugarskog) u leto 1913. godine, piloti Stanković, Ilić i Tomić su sa dva aviona Blerioa bili stacionirani na aerodromu Vojnik kod Kumanova. U toku Drugog balkanskog rata narednik Tomić je obavio nekoliko izviđačkih letova iznad neprijateljskih linija. Za hrabro držanje i stečene zasluge na bojnom polju tokom balkanskih ratova M. Tomić je 31. 9. 1913. godine unapređen u čin potporučnika.

Početak Prvog svetskog rata u leto 1914. godine, zatekao je srpsku avijatiku nespremnu, delom jer joj u najvišim krugovima nije pridavana naročita pažlja, a delom jer nije bilo dovoljno sredstava za veoma skupu novotariju koja se zvala avijatika. Zbog toga je neprijatelj, ionako tehnički bolje opremljen, još od početka rata, imao znatnu prednost u vazduhu. Piloti M. Tomić i Ž. Stanković su otpočeli svoje izviđačke letove kao Aeroplansko odeljenje šumadijske divizije, sa aerodroma kod Valjeva, preko Drine i Save (iznad neprijateljske teritorije), na tim letovima su doživljavali i susrete sa neprijateljskim lovačkim avionima kao i protivavionskom artiljerijskom vatrom. Adekvatnog odgovora sa naše strane nije moglo biti jer avioni Blerio nisu bili naoružani.
Svoj aparat „Blerio“, Tomić je nazvao „Orlić“, pa je to ime bilo krupno ispisano na trupu aviona. Posle Kolubarske bitke, 2. 12. 1914. godine, kada je teritorija Srbije bila očišćena od neprijatelja, celokupna srpska avijacija je prikupljena u Beogradu, gde je na Banjici osnovan aerodrom. Sa ovog aerodroma je narednik Tomić izviđao teritoriju Srema i Banata sve do dolaska francuske avijatičarske flotile koja je stacionirana na Banjici, a Tomić je sa svojim avionom prebačen na aerodrom kod Požarevca odakle je nadgledao teritoriju Banata. U to doba na „Orlić“ je postavljen mitraljez kojim je rukovao izviđač, konjički poručnik Milutin Mihajlović, i sem zadataka izviđanja neprijateljske teritorije avionom su vršena bombardovanja železničkih stanica i logora neprijateljskih trupa. Za zasluge i pokazanu hrabrost na bojnom polju M. Tomić je 15. 6. 1915. godine unapređen u čin poručnika.
Tokom Makenzenove ofanzive 1915. godine povlačio se i M. Tomić sa aeroplanskom eskadrilom vršeći razne zadatke sve do Skadra, a od Skadra do LJeša preleteo je zajedno sa Vojvodom Bojovićem. Dok se srpska vojska oporavljala i reorganizovala na Krfu, Tomić je ratovao na Zapadnom frontu, u sklopu jedne francuska eskadrile. U toku boravka na Zapadnom frontu u vazdušnoj borbi nad rekom Somom oborio je jedan nemački avion. Po povratku na Solunski front priključio se najpre eskadrili 389, a potom NJuportskoj (lovačka eskadrila) gde je dobio moderan avion NJepor XXIII. U neravnopravnoj vazdušnoj bici koja se odigrala na Solunskom frontu 17. 4. 1917. godine, oštećen je Tomićev avion, ali je on ipak uspeo da se neozleđen spusti na tlo. Iste te godine 8. jula, Tomić obara svoj prvi neprijateljski avion na Solunskom frontu, potom još dva. Sa ukupno tri oborena neprijateljska aviona stao je na čelo srpskih pilota po broju oborenih aviona. U toku borbi na Solunskom frontu M. Tomić je postavljen za komandira lovačke eskadrile sa kojom je po proboju Solunskog fronta, sleteo u bazu Novi Sad, gde je unapređen u čin kapetana.

Iako je Prvi svetski rat bio završen ratne operacije nisu, naime dok nije potpisan Mirovni ugovor na granicama novostvorene zemlje izbijali su sukobi, sa Austrijom, zatim izbijanjem ravolucije u Mađarskoj prouzrokovalo je da vazduhoplovsktvo stalno bude u pripravnosti i uzimalo je aktivno učešće u tim sukobima. Aerodrom u Novom Sadu na kome je bila bazirana grupa za borbu (lovačka grupa) u kojoj je službovao M.Tomić je bio najznačajniji vojni aerodrom u zemlji. Na njemu je M.Tomić bio sve do 23.03.1921. godine kada je postavljen za komandanta 2. Vazduhoplovne komande (2. VAK-a) u Mostaru, tada sa činom kapetana prve klase. Već 1.11.1924. major M.Tomić je postavljen za komandanta 2. Vazduhoplovne grupe. U toku svoga rada zbog potrebe službe bio je na raznim položajima i u raznim jedinicam našeg vazduhoplovstva sve vreme je aktivno leteo tako da nije bilo lovačkog aviona u zemlji kojim M.Tomić nije leteo. Kada je izgrađen novi beogradski aerodrom u Zemunu 25.03.1927. godine major M.Tomić je sa svojom 125. Vazduhoplovnom grupom sa aerodroma Novi Sad preleteo na njega, a već 1.04.1928. godine na ovom aerodromu je od ove grupe formiran čuveni 6. lovački puk u Zemunu. Za desetogodišnjicu službe u vazduhoplovstvu M.Tomić je unapređen u čin potpukovnika i postavljen na mesto komandanta zemunskog aerodroma.

M.Tomić je jedini od prvih šest naših pilota školovanih u Fracuskoj 1912. godine ostao na dužnosti u vazduhoplovstvu do Aprilskog rata 1941. godine. Zarobljen je sa činom pukovnika vojnog vazduhoplovstva Kraljevine Jugoslavije.. Za vreme Drugog svetskog rata bio je u zarobljeništvu a posle rata se iselio u SAD. Umro je u Čikagu 1962. godine.